Economie

Wat willen we bereiken?

Economische agenda
Onze economische koers is gericht op het versterken van de economische structuur. Op basis van deze koers hebben we een uitvoeringsagenda voor de periode 2023-2026 gemaakt. Daarin hebben we aandacht voor de onderwerpen circulaire economie, digitalisering en human capital. Ondertussen houden wij de basis op orde. Daarnaast richten we ons op hubs voor de agrarische sector, de maakindustrie en de vrijetijdssector.
Er zijn raakvlakken met veel andere beleidsterreinen. Dat is logisch. Want economie is voor veel onderwerpen een drijvende kracht. Zo is er een sterke relatie met circulariteit, landbouw & platteland, centrumontwikkeling, mobiliteit en werkgelegenheid vanuit het maatschappelijk domein. Deze onderwerpen komen in andere hoofdstukken terug. Daar beschrijven we ook projecten die uit onze economische agenda volgen. In dit hoofdstuk richten we ons op zaken die niet op een andere plek in deze begroting staan.
In 2024 richt onze economische agenda zich op vijf grote thema's: vrijetijdseconomie, bedrijventerreinenstrategie, ondernemersdienstverlening, human capital en regionale samenwerking.

Vrijetijdseconomie
De vrijetijdseconomie is hét visitekaartje van de gemeente Hardenberg. Het zorgt voor een economische impuls. En het vergroot de brede welvaart. Het draagt ook bij aan het woon-  en vestigingsklimaat, ons imago, leefbaarheid en voorzieningen. We willen de vrijetijdseconomie versterken. Maatschappelijke veranderingen, digitalisering en circulariteit hebben veel invloed op de vrijetijdseconomie. Dat vraagt om samenwerking. Om onze ambities als recreatiegemeente waar te maken, zetten we in op waardeketens in de vrijetijdseconomie. Ketens die uitblinken in het eigen segment en die het hele jaar rond een duurzame en recreatieve beleving bieden. Belangrijke randvoorwaarden zijn innovatie, kwaliteitsverbetering, (gekwalificeerd) personeel, een excellente klantreis en branding.

Bedrijventerreinenstrategie
We ontwikkelen en beheren bedrijventerreinen volgens onze bedrijventerreinenstrategie. Deze strategie bestaat uit meerdere onderdelen en doelen.

• We brengen vraag en aanbod (kwantitatief en kwalitatief) van werklocaties op bedrijventerreinen versneld in evenwicht. Zo geven we onze bedrijven ruimte om te groeien.
• We ontwikkelen een selectief uitgiftebeleid dat zich richt op het doorgroeien van ons MKB. Dat doen we met name in de stuwende sectoren van de economie (ons 'Economisch DNA'). Zo versterken we het economisch ecosysteem.
• We stimuleren en ondersteunen ondernemers bij het zoeken naar oplossingen voor de energieschaarste en netcongestie op bedrijventerreinen. Zo kunnen de bedrijven verder met ondernemen en verduurzamen.

Ontwikkeling bedrijventerreinen
De economie in Hardenberg groeit. Daarom zorgen we de komende jaren voor nieuwe werklocaties op bedrijventerreinen voor ons bedrijfsleven. Dit maken we mogelijk door nieuwe locaties te selecteren en waar nodig aan te kopen. We doorlopen ruimtelijke procedures. En we maken nieuwe locaties bouw- en woonrijp. Zo voegen we ruim 55 hectare aan nieuwe terreinen met een goede omgevingskwaliteit toe aan de harde planvoorraad. We willen de kavels op die terreinen in de periode 2024-2029 uitgeven. Zo brengen we vraag en aanbod in evenwicht. Het ontwikkelen van nieuwe bedrijventerreinen biedt bedrijven de mogelijkheid uit te breiden. Of zich nieuw te vestigen. Dat zorgt voor werkgelegenheid voor onze inwoners. Er moet daarbij worden opgemerkt dat we de komende tijd te maken hebben met vertraging in de kaveluitgifte die het gevolg zijn van energieschaarste en congestie op het elektriciteitsnet. Over mogelijke oplossingen daarvoor onderhouden we intensief contact met bedrijfsleven en de energiebedrijven. Ook de vitaliteit van bestaande bedrijventerreinen vraagt aandacht. We willen de ruimtelijke kwaliteit en het efficiënt ruimtegebruik van de bestaande bedrijventerreinen behouden en waar mogelijk verder verbeteren. Dat verbetert ook de kwaliteit van de omgeving. En we verminderen waar mogelijk de milieudruk en de eventuele overlast van de bedrijventerreinen op de omgeving.

Ondernemersdienstverlening
Een goede en heldere ondernemersdienstverlening is belangrijk voor het ondernemersklimaat. En voor de aantrekkelijkheid van onze gemeente voor ondernemers om zich hier te vestigen. We willen bedrijven helpen hun groeiambities waar te maken. Ook willen we dat het aantal mensen dat in onze gemeente woont en werkt in balans is.

Human Capital
We pakken de actuele uitdagingen op de arbeidsmarkt aan zodat alles in de gemeente door kan gaan. Dat doen we samen met werknemers, werkgevers en het onderwijs. Zo staan we sterk en zijn we voorbereid op de toekomst. Een toekomst waarin alle inwoners passend werk hebben zich kunnen ontwikkelen. En waarin werkgevers de juiste medewerkers hebben.

Regionale samenwerking
We werken samen in de Regio Zwolle en in de Regio Zuid- en Oost-Drenthe. We werken samen aan opgaven en kansen die de draagkracht van individuele overheidslagen overstijgen. We doen dat samen met andere overheden (rijk, provincies, regio’s, gemeenten) maar ook met kennisinstituten, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. We willen in beide regio’s bereiken dat  de kwaliteit van leven, wonen en werken van inwoners en ondernemers (met andere woorden, de Brede Welvaart) behouden blijft en waar dat kan wordt versterkt. Elke regio is uniek en heeft eigen opgaven en kansen:
In de Regio Zuid- en Oost-Drenthe willen we bereiken: dat de generatie die nu opgroeit over 30 jaar, in 2050, dezelfde kansen heeft als leeftijdsgenoten in de rest van Nederland. Dat zien we terug in een stijgend gemiddeld inkomen en minder kinderen die in armoede opgroeien. Maar ook in meer werkgelegenheid die past bij de  beroepsbevolking en meer en hoger gekwalificeerd personeel.
In de Regio Zwolle willen we de ambitie van “Klimaat-adaptieve Groeiregio” waarmaken. Het rijk vraagt ons om als regio te groeien: met 50.000 woningen en 20.000 arbeidsplaatsen, te realiseren uiterlijk in 2040. Die ambitie brengt opgaven en kansen met zich mee: Regio Zwolle ligt in een deltagebied tussen het IJsselmeer en de Duitse grens. Daarin moeten we zuinig omgaan met de beschikbare ruimte. En inspelen op de klimaatverandering die voorzien is. We willen bereiken dat inwoners en ondernemers in Regio Zwolle wonen, werken en leven in vitale kernen en gezonde buurten. Dat voorzieningen bereikbaar zijn en blijven. En dat ondernemers innoveren en de noodzakelijke transities waar maken, als het gaat om energie, digitalisering en circulariteit.

Wat gaan we daarvoor doen?

We voeren onze economische agenda uit.

Vrijetijdseconomie

• We voeren het Actieplan Seizoenversterking 2023-2025 uit. In dat actieplan staan voor 2024 onder andere de volgende activiteiten:

• Creatieve seizoenscampagne ‘FR IS’ rond het thema natuur
• Een challenge rond een verrassend vrijetijdsaanbod
• De organisatie van kennis-/netwerkbijeenkomsten

• Samen met de betrokkenen geven we een vervolg aan het onderzoek van Stimuland naar de recreatieve mogelijkheden voor de Kotermeerstal  in Dedemsvaart
• We faciliteren de vakschool 100% Gastvrij als een van de hubs vanuit onze economische agenda.
• We doen mee met de meerjarige programma-aanpak van de ‘Vechtdal Visie’. We werken vier programmalijnen uit: Beleefbaar Landschap, Verbindende Vecht, Ondernemerschap & Gastheerschap, Zorgzaam & Gezond.
• We gaan verder met de herijking van het beleid vrijetijdseconomie Hardenberg. Samen met de sector verkennen we waar gezamenlijke energie en urgentie zit. En we bespreken hoe deze sector ook in de toekomst van grote toegevoegde waarde kan blijven.  

Bedrijventerreinenstrategie

• We sturen en monitoren vraag en aanbod van bedrijfskavels en de voortgang van de capaciteitsontwikkeling. Daarvoor ontwikkelen we een monitor.
• We maken nieuwe kavels op bedrijventerreinen beschikbaar voor bedrijven die de economische structuur en de brede welvaart van Hardenberg versterken en die passen bij ons 'Economisch DNA'.
• Bedrijven in de maakindustrie, bouwnijverheid en transport vragen veel ruimte. Samen met het Rijk, provincie en regio gaan we na of en hoe we de vestiging van de grote ruimtevragers in Hardenberg (blijvend) kunnen faciliteren. Daarbij hebben we aandacht voor ruimtelijke kwaliteit, mobiliteit en leefbaarheid.
• We ontwikkelen en implementeren het uitgiftebeleid. We gaan werken met een verbeterd verkoopproces met passend juridisch instrumentarium.
• We ondersteunen van relevante onderdelen van het programma energie. Dat doen we met een onderzoek naar de energiebehoefte op bedrijventerreinen en het maken van een energieprofiel. Ook ontwikkelen we energiehubs. Verder onderzoeken we de mogelijkheden voor lokale opwek en opslag op bedrijventerreinen. Dit willen we ook mogelijk maken.
• We gaan intensiever communiceren en afstemmen met het bedrijfsleven en nutsbedrijven over de beschikbaarheid van energie en water. En over onze inzet voor toekomstbestendige bedrijventerreinen.

Ontwikkeling bedrijventerreinen

• In 2024 bieden we 35 hectare nieuw bedrijventerrein te koop aan. De bestemmingsplannen voor de volgende gebieden zijn eind 2023 of begin 2024 klaar:

• Heemserpoort fase 1: 7,1 hectare (regulier), woon-werk kavels
• De Boschkamp: 5,1 hectare (regulier), woon-werk kavels tot circa 2.500 m2
• Broeklanden Zuid 3: 13 hectare, zware milieucategorie, kavels tot 3 hectare en hoger
• Rollepaal Oost uitbreiding: 10 hectare, zware milieucategorie, kavels tot 3 hectare en hoger

• We starten met de ruimtelijke procedure voor Heemserpoort fase 2 (10 hectare) en Rollepaal Oost II (11 ha.)
• We selecteren een of meerdere locaties voor nieuwe bedrijventerreinen (in totaal 20-40 hectare) die we in de periode vanaf 2030 kunnen uitgeven.
• We onderzoeken bij een concrete vraag van het bedrijfsleven of het wenselijk is om bedrijventerreinen in de kleinere kernen beperkt uit te breiden.
• In samenwerking met de bedrijven en het parkmanagement maken we een gebiedsvisie voor het versterken van de toekomstbestendigheid van drie bedrijventerreinen. Daarna voeren we de visie uit.
• We richten een vitaliteitsfonds in voor cofinanciering van maatregelen voor een verbeterde ruimtelijke kwaliteit en een efficiënt ruimtegebruik.

Ondernemersdienstverlening

• We zijn begonnen met het in kaart brengen van de behoefte en verwachtingen van ondernemers. En het bestaande aanbod vanuit de gemeente en andere partijen. In 2024 ronden we deze onderzoeken af. Dan maken we een plan om gaten in onze dienstverlening te dichten. We zoeken aansluiting bij ons interne programma dienstverlening.
• We brengen de informatie over de Hardenbergse economie en voor bedrijven op de nieuwe gemeentelijke website op orde.

Human Capital

• We gaan verder met het project  ‘Hardenberg verbindt mens en werk’. Op basis van input van werknemers, werkgevers en onderwijs hebben we acties bedacht die ervoor zorgen dat alles in de gemeente door kan gaan. We leveren het actieplan op en gaan de slag met de met de uitvoering.
• We doen mee met het maken van een nieuwe Human Capital agenda voor de regio. Daarbij nemen we onze eigen opgedane kennis uit het actieplan ‘Hardenberg verbindt mens en werk’ mee.

Regionale samenwerking:

• In de Regio Zwolle voeren we de nieuwe Samenwerkingsagenda 2024-2028 uit. Deze is eind 2023 vastgesteld. We werken aan de volgende regionale opgaven.
  • Groeien naar een duurzame en wendbare economie
  • Werken aan een toekomstbestendige en flexibele arbeidsmarkt
  • Regionaal samenwerken aan ruimtelijke ontwikkeling, aan een klimaatbestendige groeiregio
  • Versterken van de goede bereikbaarheid van en in Regio Zwolle

Voor elke opgave wordt een regionaal actieplan opgesteld per jaar. We voeren de actieplannen voor 2024 uit. Deze worden najaar 2023 opgesteld.

Voor een drietal specifieke programma’s in lijn met de Samenwerkingsagenda 2024-2028  wordt bij het rijk (5 ^e tranche) een aanvraag ingediend voor een Regio Deal: deze richt zich voor Regio Zwolle op kimaatadaptatie, vitale kernen en gezonde buurten, innovatief mkb .  Als het Rijk deze aanvraag begin 2024 honoreert, werken we deze regio deal verder uit.

• We werken plannen uit voor de regiodeal Zuid- en Oost-Drenthe voor de periode 2024-2027 (4 ^e tranche). Dat doen we samen met andere overheden en maatschappelijke partners. We werken integraal aan onze doelen en ambities met programmalijnen. De volgende aandachtsgebieden zijn belangrijk voor de gemeente Hardenberg.
  • De Nedersaksenlijn als versterker van de brede welvaart.
  • Versterking van de structuur en innovatie (inclusief regionale hubs) voor de high-tech maakindustrie in de regio.
  • Doorlopende leerlijnen en een sterkere leercultuur gericht op een ‘leven lang ontwikkelen’. Maar ook het behouden van jongeren en de huidige beroepsbevolking voor de arbeidsmarkt. Innovatie van onderwijs gericht op talent en transitie.
  • We zetten de regio meer op de kaart, met cultuur (theater), recreatie en vrijetijdsbesteding (in de programmalijn ‘aantrekkelijke regio’).